Budzenie się z bólem pleców potrafi zrujnować nie tylko poranek, ale i cały dzień. A przecież miejsce, które powinno kojarzyć się ze spokojem i regeneracją – nasze łóżko – nie powinno być źródłem dyskomfortu. Jeśli od dawna zadajesz sobie pytanie: jaki materac wybrać, by pozbyć się bólu pleców, ten artykuł pomoże Ci zrozumieć, na co naprawdę warto zwrócić uwagę.
Czy źle dobrany materac naprawdę może pogorszyć Twój ból pleców?
Tak. Ale nie tylko może – w wielu przypadkach właśnie zły materac jest główną przyczyną bólu, sztywnienia mięśni i niewysypiania się. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez naukowców z Oklahoma State University, w których wykazano, że osoby zmieniające stary materac na nowy, dobrze dopasowany do swojego ciała, doświadczały redukcji bólu pleców nawet o 57% (Jacobson, B., Chiropr J, 2006).
W praktyce oznacza to, że inwestycja w właściwy model może być równie skuteczna co regularna rehabilitacja – i zdecydowanie tańsza w długofalowej perspektywie.
Jakie typowe błędy przy wyborze materaca popełnia większość z nas?
1. Ufamy marketingowi zamiast własnemu ciału
Nie każdy „materac ortopedyczny” naprawdę jest ortopedyczny. To pojęcie nie jest objęte konkretną normą prawną, dlatego producenci często go nadużywają. Tylko ortopeda lub fizjoterapeuta może ocenić, co jest dobre dla Twojego kręgosłupa – nie slogan na etykiecie.
2. Wybieramy zbyt miękki lub zbyt twardy materac
Wielu Polaków nadal wierzy w mit, że twardy materac = zdrowy kręgosłup. Tymczasem przy zbyt twardym podłożu dochodzi do napinania mięśni i ucisku na biodra oraz ramiona. Z kolei zbyt miękki materac powoduje zapadanie się ciała, co prowadzi do nienaturalnych wygięć kręgosłupa.
3. Ignorujemy nasze potrzeby związane z wiekiem i wagą
Im więcej ważysz, tym bardziej potrzebujesz podparcia. Seniorzy natomiast mogą potrzebować warstw amortyzujących, które odciążą bolesne biodra i stawy. Dobry materac to nie „jeden dla wszystkich”, ale „jeden dla Ciebie”.
Co naprawdę powinno wpływać na to, jaki materac wybrać?
1. Twój sposób spania
Pozycja, w której najczęściej śpisz, powinna znacząco wpłynąć na wybór materaca.
- Na boku – Wymaga elastyczności w okolicach ramion i bioder. Idealny będzie materac średni lub miękki, który dopasuje się do naturalnych krzywizn ciała.
- Na plecach – Potrzebujesz równomiernego podparcia lędźwi, więc najlepiej sprawdzi się model o średniej twardości.
- Na brzuchu – To najgorsza pozycja dla kręgosłupa. Jeśli jednak tak śpisz, wybierz twardszy materac, który nie dopuści do nadmiernego wyginania odcinka lędźwiowego.
2. Twoja waga i wzrost
To nie tylko detale – mają one realne znaczenie.
- Osoby o wadze poniżej 60 kg – Powinny szukać czegoś bardziej miękkiego, co dopasuje się do lekkiego ciała.
- W przedziale 60–90 kg – Najlepsza będzie średnia twardość, z opcją strefowego podparcia.
- Powyżej 90 kg – Należy wybierać materace twardsze, najlepiej z warstwami lateksu lub pianki wysokoelastycznej (HR), które się nie zapadają.
3. Skład materaca – pianka, sprężyny czy lateks?
Każdy materiał ma swoje wady i zalety. Nie istnieje jeden „najlepszy” materiał – liczy się dopasowanie do Twoich potrzeb.
- Pianka termoelastyczna (visco) – Reaguje na ciepło ciała, dopasowuje się do jego kształtu i redukuje nacisk. Świetna przy bólach pleców, ale może być zbyt miękka dla cięższych osób.
- Pianka wysokoelastyczna (HR) – Wytrzymalsza niż visco, zapewnia balans między elastycznością a podparciem. Odpowiednia dla większości osób z dolegliwościami kręgosłupa.
- Lateks – Naturalny, antybakteryjny, oddychający. Sprężysty i dobrze rozkłada ciężar ciała. Często wybierany przez alergików i osoby śpiące na boku.
- Sprężyny kieszeniowe – Takie materace mają indywidualnie działające sprężyny, co zapewnia lepsze dopasowanie do kształtu ciała. Czasem dostępne ze strefami twardości – warto na nie zwracać uwagę.
Ten jeden detal może całkowicie zmienić Twój sen. Czy o nim wiesz?
To strefy twardości – a konkretnie 7-strefowa konstrukcja, która odpowiada różnym partiom ciała. Inna strefa podpiera głowę i szyję, a inna uda czy stopy.
W praktyce oznacza to, że:
- Twoje ciało układa się w sposób zbliżony do naturalnej postawy w stanie neutralnym,
- kręgosłup nie wygina się niepotrzebnie w żadną stronę,
- zmniejsza się napięcie mięśniowe i poprawia cyrkulacja krwi.
Jeśli Twój obecny materac nie ma takich stref – być może właśnie to jest powodem Twoich problemów z kręgosłupem.
5 błędów przy wyborze materaca, które popełnia niemal każdy
Nie tylko brak wiedzy, ale i mitów funkcjonujących wokół materaca potrafią wprowadzić w błąd. Najczęstsze z nich to:
- Wybieranie na podstawie twardości „z opisu”, a nie realnego testu.
- Oszczędzanie na jakości – tani materac często kończy się drogą rehabilitacją.
- Używanie materaca dłużej niż 8-10 lat, gdy większość materiałów dawno się zużyła.
- Niedopasowanie do konkretnego stelaża i ramy łóżka.
- Brak wentylacji i higieny – co skutkuje namnażaniem roztoczy i pogarsza problemy zdrowotne (w tym bóle mięśni i stawów).
Najczęściej polecane materace na ból pleców – ranking internistów i fizjoterapeutów
Według raportu opublikowanego w czasopiśmie Spine Journal (2020) oraz rozmów z fizjoterapeutą Radosławem Marcinkowskim, specjalistą terapii bólu z 15-letnim doświadczeniem, najlepsze efekty terapeutyczne przynoszą materace:
- z pianki wysokoelastycznej (HR) o średniej twardości,
- z dodatkiem warstwy lateksowej w górnej części – dla osób z wrażliwymi biodrami,
- sprężynowe kieszeniowe z 7-strefowym systemem i warstwą visco – dla osób śpiących na boku.
Marcinkowski zaznacza, że „nawet najlepszy materac nie poprawi jakości snu, jeśli jest niedopasowany do użytkownika – dlatego testowanie i porada fizjoterapeuty to najlepsze, co możesz zrobić przed zakupem”.
Jak sprawdzić, czy Twój obecny materac to źródło problemu?
Zrób szybki test:
- Połóż się na wznak. Jeśli czujesz większy nacisk na kość ogonową lub między łopatkami – to znak, że materac nie rozkłada ciężaru ciała równomiernie.
- Obserwuj poranne bóle – jeśli mijają po godzinie od wstania, winowajcą niemal na pewno jest materac.
- Poproś kogoś, aby spojrzał na Twój kręgosłup, gdy leżysz na boku – jeśli tworzy literę „S” zamiast linii prostej, siedzisz (a raczej śpisz) na problemie.
Czy warto kupić materac przez internet?
Tak – ale z głową. Wiele firm oferuje dziś tzw. okres próbny, trwający od 30 do 100 dni. Możesz w tym czasie testować materac i oddać go bez dodatkowych kosztów, jeśli okaże się nietrafiony.
Postępuj według klucza:
- Sprawdź opinie niezależnych użytkowników na forach i w opiniach Google.
- Upewnij się, że materac ma certyfikaty – np. OEKO-TEX czy CertiPUR.
- Skorzystaj z porady specjalisty – wielu sprzedawców online oferuje możliwość rozmowy z doradcą lub fizjoterapeutą.
Podsumowanie
Dobry materac to nie kaprys, a inwestycja w zdrowie Twoich pleców. Powinien być dopasowany do Twojej pozycji podczas snu, masy ciała oraz indywidualnych potrzeb zdrowotnych.
Jeśli budzisz się z bólem kręgosłupa, to najprawdopodobniej Twój obecny materac przestał spełniać swoją funkcję. Nie kieruj się modą ani promocją – kieruj się tym, jak się czujesz rano.
Sprawdź, jak śpisz, czego potrzebuje Twoje ciało i wybierz materac, który naprawdę Ci pomoże. Bo zdrowy sen to fundament każdej dobrej decyzji – również tej o wyborze materaca.
