Budowanie domów energooszczędnych staje się coraz popularniejsze. To trend, który przyciąga inwestorów i projektantów. Domy te potrzebują mniej energii do ogrzewania, co pozwala zaoszczędzić na rachunkach.
Do budowy domu energooszczędnego potrzebne są właściwe materiały. W tym artykule pokażemy, jak wybrać najlepsze rozwiązania. Omówimy definicję domu energooszczędnego, normy techniczne i praktyczne wskazówki.
Czym jest dom energooszczędny?
Dom energooszczędny zużywa mniej energii na ogrzewanie niż zwykłe domy. Ma doskonałą izolację cieplną i zwartą bryłę. To pozwala lepiej zachować ciepło wewnątrz.
Korzyści z takiego domu to m.in. niższe koszty eksploatacji i mniejszy wpływ na środowisko. Dodatkowo, takie domy mają prostą i funkcjonalną konstrukcję. Zużywają nawet pięciokrotnie mniej energii na ogrzewanie niż domy tradycyjne.
Definicja domu energooszczędnego
Dom uważa się za energooszczędny, gdy zużywa mniej niż 40 kWh/mkw rocznie. Dom pasywny zużywa jeszcze mniej energii, nie więcej niż 15 kWh/mkw.
Korzyści z budowy domu energooszczędnego
- Znacznie niższe koszty eksploatacji
- Niski wpływ na środowisko
- Prosta, funkcjonalna bryła
- Pięciokrotnie mniejsze zużycie energii na ogrzewanie
Normy i wymagania dla domów energooszczędnych
Domy energooszczędne muszą spełniać surowe normy dotyczące zużycia energii. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury (WT 2021) określa, że ściany zewnętrzne nie mogą mieć większego niż 0,20 współczynnika przenikania ciepła. Dla dachów, stropodachów i stropów to 0,15. Wymagania te dotyczą także okien, drzwi i podłóg.
Współczynnik przenikania ciepła wg WT 2021
Spełnienie tych wymagań samodzielnie jest trudne. Dlatego wiele osób wybiera gotowe projekty domów energooszczędnych. Wymagania techniczne WT 2021 dokładnie określają, co jest potrzebne, aby dom był energooszczędny. Szczególnie ważny jest współczynnik przenikania ciepła.
- Ściany zewnętrzne: maks. 0,20 W/(m²·K)
- Dachy, stropodachy, stropy: maks. 0,15 W/(m²·K)
- Okna i drzwi: maks. 1,1 W/(m²·K)
- Podłogi na gruncie: maks. 0,30 W/(m²·K)
Spełnienie tych wymagań jest kluczowe. Dzięki temu domy mogą być uznane za energooszczędne. Mogą też korzystać z programów finansowych i dotacji.
Projektowanie domu energooszczędnego
Projektowanie domu energooszczędnego zaczyna się od optymalnej bryły budynku. Domy takie powinny mieć prostą architekturę. Bez skomplikowanych kształtów i występów.
To pomaga ograniczyć straty ciepła. I zwiększa efektywność energetyczną budynku.
Od odpowiedniego rozmieszczenia pomieszczeń i okien zależy wiele. Duże okna powinny być od strony południowej. Dzięki temu wykorzystujemy naturalne źródła ciepła, jak słońce.
Mało okien lepiej sprawdza się od północy. Taki układ pozwala na lepsze wykorzystanie ciepła słonecznego. I zmniejsza straty energii.
- Projektowanie domu energooszczędnego wymaga zwartej bryły budynku bez zbędnych występów i złożonych kształtów.
- Rozmieszczenie pomieszczeń i okien ma kluczowe znaczenie – duże przeszklenia od południa, ograniczona liczba okien od północy.
- Celem jest maksymalne wykorzystanie naturalnych źródeł ciepła, takich jak promieniowanie słoneczne, przy jednoczesnej minimalizacji strat energii.
Domy energooszczędne a domy pasywne
Domy energooszczędne i domy pasywne mają wiele cech wspólnych. Na przykład, mają zwartą bryłę i płaski dach. Ale są też ważne różnice.
Domy pasywne zużywają do 15 kWh na m2 rocznie. Z kolei domy energooszczędne zużywają do 40 kWh. To duże różnice.
W domach pasywnych jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. W domach energooszczędnych często są tradycyjne instalacje grzewcze. Budowa domu pasywnego kosztuje więcej, ale szybko się zwraca.
Domy pasywne mają określone parametry. Na przykład, współczynnik przenikania ciepła U nie może przekroczyć 0,15 W/(m2·K). Dla domów energooszczędnych to do 0,20 W/(m2·K).
Domy pasywne są bardzo efektywne energetycznie. Potwierdza to test szczelności (Blower Door Test). Dzięki temu, rachunki za energię są o 80-90% niższe niż w tradycyjnych domach. A domy energooszczędne o 50-70% niższe.
Wybór materiałów do budowy
Wybór materiałów budowlanych ma duże znaczenie przy budowie domu energooszczędnego. Najlepsze są te z wysoką masą termiczną, jak kamień, beton czy ceramika poryzowana. Te materiały dobrze zatrzymują ciepło, co utrzymuje temperaturę w domu.
Należy unikać drewna i stali. Mają one niską izolację termiczną i nie są dobre dla domu energooszczędnego.
Materiały o wysokiej masie termicznej
Blisko 30% osób wybrało ceramikę poryzowaną, a prawie 23% – beton komórkowy. Ceramika poryzowana jest lżejsza i lepiej izoluje niż zwykła ceramika. Beton komórkowy o gęstości 300 kg/m3 pozwala na budowę ścian o lepszej izolacji.
Ściany z betonu komórkowego mają współczynnik U = 0,15 W/(m2·K). To lepsze niż maksymalna wartość 0,2 z norm.
Izolacja termiczna ścian i dachu
Staranna izolacja termiczna ścian i dachu jest równie ważna. W domach energooszczędnych zaleca się używać styropianu o grubości co najmniej 20 cm. Dzięki temu ściany mają współczynnik przenikania ciepła na poziomie 0,2-0,25 W/(m2K).
Okna i drzwi w domu energooszczędnym
Okna i drzwi są bardzo ważne dla domu energooszczędnego. Dobrze dobrany i zainstalowany element ten może zmniejszyć straty ciepła. To zwiększa komfort mieszkania.
Parametry energooszczędnych okien
Warto wybrać okna trzyszybowe z ramami z plastiku lub drewna. Ich współczynnik przenikania ciepła (U) nie powinien przekraczać 0,7-0,8 W/(m²K). Okna powinny być dobrze rozmieszczone. Na południowej stronie większe, by cieszyć się słońcem. Na północnej stronie mniejsze, by ograniczyć straty.
- Okna odpowiadają za największą utratę energii w domach energooszczędnych, mogą prowadzić do utraty nawet 40% ciepła z wnętrza.
- Współczynnik przenikania ciepła U dla stolarki otworowej w domach energooszczędnych nie powinien być większy niż 1,1 W/(m²·K).
- Dla dużych przeszkleń w domach energooszczędnych, zaleca się stosowanie okien o współczynniku U mniejszym niż 0,8 W/(m²·K).
Wytyczne dla drzwi zewnętrznych
Drzwi zewnętrzne muszą mieć niski współczynnik przenikania ciepła. Nie może przekraczać 1 W/(m²K). To zapobiega utracie ciepła z wnętrza.
- Domy energooszczędne charakteryzują się niskim zapotrzebowaniem na energię, nieprzekraczającym 15 kWh/(m²·K).
- Dla domów energooszczędnych, zużycie energii na rok wynosi maksymalnie 70 kilowatogodzin (kWh) na metr kwadratowy budynku.
- Dla domów pasywnych, kryterium mówi o nie więcej niż 15 kWh na rok na każdy metr kwadratowy powierzchni.
Systemy grzewcze w domach energooszczędnych
Domy energooszczędne potrzebują nowoczesnych systemów grzewczych. Dzięki temu osiągają wysoką efektywność energetyczną. Popularne rozwiązania to pompa ciepła i ogrzewanie podłogowe.
Pompa ciepła
Pompa ciepła czerpie energię z otoczenia. Może to być grunt, woda lub powietrze. Jest to bardzo efektywne urządzenie, które zmniejsza koszty ogrzewania.
Pompy ciepła działają na różnych zasadach. Zależy to od źródła energii, które wykorzystują.
Ogrzewanie podłogowe
Ogrzewanie podłogowe to skuteczne rozwiązanie dla domów energooszczędnych. Zapewnia równomierne rozłożenie ciepła w całym domu. Daje to wysoki komfort cieplny.
Instalacje grzewcze, jak pompy ciepła i ogrzewanie podłogowe, muszą być zaplanowane na etapie projektowania domu. Trudno je dodać później. Dobór tych systemów jest kluczowy dla osiągnięcia oszczędności energii.
Domy energooszczędne po 2028 roku
Przemysł budowlany stoi przed wielkimi wyzwaniami. Nowe domy w Unii Europejskiej muszą być zeroemisyjne. Muszą mieć nowoczesne instalacje jak pompy ciepła czy panele fotowoltaiczne.
Te nowe rozwiązania są znacznie droższe niż stare piece. Ale są konieczne, by spełnić normy efektywności energetycznej. Deweloperzy muszą dostosować projekty do nowych standardów.
- Od 2024 r. obowiązkowa będzie charakterystyka energetyczna przy budowie domu.
- Od 2028 r. wszystkie nowe budynki muszą być zeroemisyjne.
- Do 2030 r. wszystkie nowe budynki w UE mają być zeroemisyjne.
- Do 2033 r. co najmniej 26% budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej musi przejść gruntowną renowację.
Te regulacje dotyczące domów energooszczędnych po 2028 roku zmienią rynek budowlany. Deweloperzy muszą dostosować projekty. Właściciele domów muszą liczyć się z wyższymi kosztami.
Alternatywne rozwiązania energooszczędne
Wiele osób szuka nowych sposobów na oszczędne budynki. Alternatywne formy budownictwa energooszczędnego zyskują na popularności. Wśród nich są domy szkieletowe i domy kopułowe. Mają one unikalne konstrukcje, które pomagają spełnić wymogi energooszczędności.
Domy szkieletowe
Domy szkieletowe to dobry wybór dla tych, którzy chcą oszczędzać energię. Są zbudowane z drewna lub stali. Dzięki temu można zastosować grubą warstwę izolacji termicznej, co poprawia ich efektywność.
Materiały używane w tych domach są niskie emisji. To sprawia, że są one dobre dla środowiska.
Domy kopułowe
Domy kopułowe są zaprojektowane z myślą o budownictwie pasywnym. Chodzi o to, by naturalne procesy ogrzewały i chłodziły dom. Ich kształt pozwala na lepszą dystrybucję ciepła.
Wysokoefektywna izolacja ogranicza straty energii. To sprawia, że są one nie tylko oszczędne, ale też ładne wizualnie. Może to być ciekawa alternatywa dla zwykłych domów.
Domy energooszczędne
Domy energooszczędne zużywają mniej energii niż domy tradycyjne. Mają doskonałą izolację termiczną i są zbudowane z myślą o oszczędności. Używają naturalnego ciepła słonecznego.
Można zaoszczędzić nawet pięciokrotnie więcej energii. To poprawia komfort i obniża koszty.
Statystyki pokazują, że tylko 1 na 35 projektów to domy energooszczędne. Ale z biegiem czasu ich popularność rośnie. Od 2021 roku, nowe domy muszą spełniać trudniejsze standardy.
Firmy jak ARCHON+ oferują różne projekty domów energooszczędnych. Są od małych domków po większe z poddaszem. Używają nowoczesnych technologii, by obniżyć koszty i emisję CO2.
- Średni czas budowy wynosi od 10 do 12 tygodni.
- Domy te są oszczędne dzięki izolacji i energooszczędnym oknom.
- Zapewniają stabilną temperaturę i komfort dzięki wentylacji.
- Stosują materiały ekologiczne i odnawialną energię.
Budowanie domów energooszczędnych to trend. Zapewnia komfort i pomaga środowisku. To inwestycja w zrównoważony rozwój.
Koszty ogrzewania domu energooszczędnego
Dom energooszczędny zużywa mniej energii. Na przykład, dom pasywny o 100 m2 zużywa tylko 150 kWh rocznie. To oznacza, że koszt ogrzewania wynosi zaledwie 37,5 zł rocznie przy cenie gazu 0,25 zł/kWh.
W porównaniu, domy tradycyjne zużywają 800-1000 kWh rocznie. Różnica jest ogromna.
Ogrzewanie domu energooszczędnego prądem lub olejem opałowym jest tańsze niż w domach standardowych. Przewiduje się, że dom jednorodzinny zużyje od 80 do 120 kWh/m2 na ogrzanie rocznie. To przekłada się na znaczne oszczędności.
- Koszty montażu różnych instalacji energooszczędnych w domu o powierzchni użytkowej ~160m2 prezentują się następująco:
- Pompa ciepła z pionowym kolektorem gruntowym kosztuje od ~50-55 000 zł, a roczne koszty eksploatacji to ~3400-3600 zł.
- Pompa ciepła z poziomym kolektorem gruntowym kosztuje od ~45-50 000 zł, a roczne koszty eksploatacji to ~3400-3600 zł.
- Kocioł na ekogroszek lub biomasę kosztuje około ~30-40 000 zł, a roczne koszty eksploatacji kształtują się w przedziale od ~3200-3800 zł.
- Kominek na drewno z płaszczem wodnym kosztuje od ~16-25 000 zł, z rocznymi kosztami eksploatacji na poziomie ~2500-3000 zł.
Wybór odpowiedniego systemu ogrzewania jest kluczowy. Pozwala to na znaczne oszczędności na ogrzewaniu przez lata.
Dom parterowy czy z poddaszem?
Dom parterowy może być bardziej energooszczędny niż dom z poddaszem. Dom z poddaszem traci więcej ciepła przez skosy dachu. Dodatkowo, poddasze wymaga więcej izolacji.
Dom parterowy jest prostszy w zoptymalizowaniu pod kątem energii. Jego prosty kształt ułatwia oszczędność energii.
Dom parterowy jest dostępny dla każdego. Jest bezpieczny dla rodzin z dziećmi i osób starszych. Nie ma ryzyka upadków.
Domy piętrowe są bardziej energooszczędne dzięki swojej zwartej bryle. Ale mogą być trudne dla niektórych użytkowników.
Wybór między domem parterowym a domem z poddaszem zależy od preferencji. Ważne są indywidualne potrzeby i warunki działki. Przed podjęciem decyzji, warto dokładnie przeanalizować zalety i wady.
